مروری
سعاده ملک عسگر؛ محمدعلی مظاهری؛ لادن فتی؛ فرشته موتابی؛ محمود حیدری
چکیده
رابطه خارج از تهعد یکی از مشکلات شایع روابط عاطفی است. امار روابط خارج از تعهد در سال های اخیر افزایش یافته است. در کنار آسیب های روانی که به افراد میزند ریسک ابتلا به بیماری های جسمی از جمله ابتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی را بالا می برد. مطالعات متعددی به بررسی این رابطه پرداخته اند اما در دادهای دوران های مختلف و کشورهای مختلف ناهماهنگی ...
بیشتر
رابطه خارج از تهعد یکی از مشکلات شایع روابط عاطفی است. امار روابط خارج از تعهد در سال های اخیر افزایش یافته است. در کنار آسیب های روانی که به افراد میزند ریسک ابتلا به بیماری های جسمی از جمله ابتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی را بالا می برد. مطالعات متعددی به بررسی این رابطه پرداخته اند اما در دادهای دوران های مختلف و کشورهای مختلف ناهماهنگی وجود دارد.هدف ما در این مطالعه مروری، دستیابی به تصویری جامع از این رابطه است.بانک های اطلاعاتی Pubmed, PsycINFO, MEDLINE, EMBASE, Scopus, ProQuest, Web of Science, and Google Scholar در کنار دیگر منابع منتشر شده منابع مورد بررسی در این مطالعه خواهند بود. محدودیتی برای زبان انتشار مطالعات در نظر گرفته نخواهد شد و تمام انواع مطالعاتی که به بررسی این رابطه پرداخته اند وارد این مطالعه خواهند شد. جمعیت این مطالعه را تمام افراد بالای ۱۸ سالی که در حال حاضر و یا در گذشته رابطه خارج از ازدواج داشته اند تشکیل خواهند داد. فرآیند ارزیابی مطالعات و استخراج داده ها توسط دو ارزیاب و به طور مستقل انجام خواهد شد. برای ارزیابی سوگیری از سیاهه Joanna Briggs Institute استفاده خواهد شد. برای ارزیابی سوگیری انتشار از نمودار قیفی و همچنین آزمون آماری Beg و egger استفاده خواهد گردید. برای بررسی ناهمگنی های موجود در نتایج مطالعات از آزمون آماری Q cochrane test و p value مربوط و همچنین شاخص I2 استفاده خواهد گردید. علاوه بر این با کمک نرم افزار Stata V.13 به بررسی زیرگروه ها و متاآنالیز خواهیم پرداخت. نتایج این مطالعه با ارائه تصویری جامع از رابطه میان رفتارهای خارج از تعهد و ابتلا به ویروس نقص ایمنی انسانی راه را برای شناسایی قدرت این رابطه در تمام دنیا و در قدم بعد تصمیم گیری های کلان مناسب باز خواهد کرد
پژوهشی
افسانه درتاج؛ مهناز علی اکبری؛ عبدالرضا ناصرمقدسی
چکیده
Objective: This study aimed to assess the effectiveness of Cognitive-Behavioral Stress Management (CBSM) on distress tolerance, pain perception, and interleukin-12 (IL-12) in patients with Multiple Sclerosis (MS). Method: The present study was a quasi-experimental design with pretest-posttest and follow-up with control group. The statistical population included all female patients with relapsing-remitting MS who had referred to Neuroscience and Rehabilitation Research Centers of Tehran University of Medical Sciences. 20 patients were selected by convenience sampling and were randomly assigned into ...
بیشتر
Objective: This study aimed to assess the effectiveness of Cognitive-Behavioral Stress Management (CBSM) on distress tolerance, pain perception, and interleukin-12 (IL-12) in patients with Multiple Sclerosis (MS). Method: The present study was a quasi-experimental design with pretest-posttest and follow-up with control group. The statistical population included all female patients with relapsing-remitting MS who had referred to Neuroscience and Rehabilitation Research Centers of Tehran University of Medical Sciences. 20 patients were selected by convenience sampling and were randomly assigned into experimental (10 patients) and control groups (10 patients). The experimental group received the CBSM. Participants completed scales. To measure IL-12, the Enzyme-Linked Immunosorbent Assay (ELISA) was used. The data were analyzed using multivariate analysis of covariance (MANCOVA) and Bonferroni post-hoc test. Results: CBSM increased the distress tolerance and components of pain perception (perceived influence of important people and doing daily affairs) (p <0.001) and it decreased pain severity and IL-12. Also, these changes remained stable during follow-up. Conclusions: CBSM is an effective to influence on distress tolerance, pain perception, and IL-12 in MS patients.
پژوهشی
لادن اسمعلیان خمسه؛ محمود نودرگاه فرد؛ مهدی اسدی مفرح
چکیده
زمینه و هدف :مکانیسم های دفاعی ،وظیفه محافظت از (من) در برابر ناملایمات و اضطراب ها و فشار های روزمره زندگی را بر عهده دارند و تحت تاثیر سازه های مختلف شخصیتی ممکن است کنش وری بهنجار یا نابهنجار داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مکانیسم های دفاعی بیماران مبتلا به صرع لوب گیجگاهی و گروه غیر بالینی انجام گرفت.مواد و روش: طرح پژوهش توصیفی ...
بیشتر
زمینه و هدف :مکانیسم های دفاعی ،وظیفه محافظت از (من) در برابر ناملایمات و اضطراب ها و فشار های روزمره زندگی را بر عهده دارند و تحت تاثیر سازه های مختلف شخصیتی ممکن است کنش وری بهنجار یا نابهنجار داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی مکانیسم های دفاعی بیماران مبتلا به صرع لوب گیجگاهی و گروه غیر بالینی انجام گرفت.مواد و روش: طرح پژوهش توصیفی از نوع علی_مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش از کلیه زنان مبتلا به صرع و همتایان عادی مراجعه کننده به بیمارستان امام حسین از نیمه اول سال 1398 تشکیل شده بود. نمونه پژوهش به تعداد 40 نفر از میان زنان مبتلا به صرع انتخاب شدند و در مقایسه با 40 نفر از همتایان عادی قرار گرفتند، به طوری که از نظر سن، تحصیلات، وضعیت تاهل دو گروه مورد مطالعه با یکدیگر مشابه بودند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه های مکانیسم دفاعی اندروز (DSQ40) جمع آوری گردید و توسط نرم افزار SPSS24 با روش آماری تحلیل واریانس چند متغیره مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: بین سبک مکانیزم دفاعی مورد استفاده در زنان مبتلا به صرع با زنان سالم تفاوت، معناداری (05/0P <) وجود دارد، به طوری که زنان مبتلا به صرع از مکانیزم های دفاعی رشد نایافته و نوروتیک بیشتری استفاده می‌کنند. نتیجه گیری: بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که زنان مبتلا به صرع لوب گیجگاهی در مقایسه با زنان عادی سبک دفاعی متفاوتی دارند و بیشتر از مکانیزم های رشد نایافته استفاده می کنند،
پژوهشی
سید محسن نعمتی؛ محمد نریمانی؛ فاطمه قنادی اصل؛ گودرز صادقی هشتجین
چکیده
Objective: The study was aimed to compare the Training Package (SMN) and low-calorie diet (LCD) on psychological distress and weight in overweight individuals due to decreased adherence different diets.Method: In this clinical trial, the population consisted of all overweight individuals referring to the nutrition clinic of Ardabil in the northwest of Iran. The research was conducted from Oct 2018 to March 2018. For this aim, 30 healthy women (BMI >25 kg/m2, age: 18-30 years) were randomly selected (for each group: 15 subjects). After Anthropometric measurement, the Depression Anxiety Stress ...
بیشتر
Objective: The study was aimed to compare the Training Package (SMN) and low-calorie diet (LCD) on psychological distress and weight in overweight individuals due to decreased adherence different diets.Method: In this clinical trial, the population consisted of all overweight individuals referring to the nutrition clinic of Ardabil in the northwest of Iran. The research was conducted from Oct 2018 to March 2018. For this aim, 30 healthy women (BMI >25 kg/m2, age: 18-30 years) were randomly selected (for each group: 15 subjects). After Anthropometric measurement, the Depression Anxiety Stress Scale (DASS) questionnaire was completed before and after intervention among these persons. The repeated measures of ANOVA have been used for the analysis.Results: The findings showed that there was a significant difference between two groups of Training Package (smn) and LCD and the SMN effect on depression, anxiety, stress, and weight variables is greater than the effect of LCD (P<0.05). The series of multiple replications the ANOVA analysis showed that Training Package is a good cure for weight loss.Conclusion: The results showed that the effect of Training Package (SMN) intervention on depression, anxiety, stress, and weight loss was more than the effect of LCD. Therefore, this method can be used as a treatment method for weight loss and psychological distress in obese individuals.
مروری
محدثه کاکو جویباری؛ محمد اورکی؛ حسین زارع؛ احمد علیپور
چکیده
هدف پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه بر کارکردهای عصبی-شناختی در افراد مبتلا به آسیب عصبی-شناختی خفیف بود. این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل یا یک پارچه کردن نتایج تحقیقات، میزان اندازه ی اثر تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه را بر بهبود کارکرد عصبی- شناختی در افراد مبتلا به آسیب عصبی-شناختی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر فراتحلیل اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه بر کارکردهای عصبی-شناختی در افراد مبتلا به آسیب عصبی-شناختی خفیف بود. این پژوهش با استفاده از روش فراتحلیل یا یک پارچه کردن نتایج تحقیقات، میزان اندازه ی اثر تحریک مستقیم الکتریکی مغز از روی جمجمه را بر بهبود کارکرد عصبی- شناختی در افراد مبتلا به آسیب عصبی-شناختی خفیف مشخص کرده است. برای مقالات فارسی از magiran، SID و irandoc و برای مقالات خارجی از سایت های Sciencedirect، Scopus و PubMed استفاده شد و کلیدواژه های انگلیسی MCI، transcranial direct current stimulation, tDCS و mild cognitive impairment و کلیدواژها در سرچ فارسی تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه ، اختلال شناختی خفیف و اختلالات عصبی-شناختی خفیف بود. از بین 29 پژوهش، 11 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، فراتحلیل صورت گرفت. ابزار پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. نتایج فراتحلیل حاکی از سوگیری انتشار در مطالعات بود. با توجه به ناهمگنی مطالعات از مدل اثرات تصادفی استفاده شد. اندازه اثر g هچز برای تاثیر تحریک مستقیم الکتریکی از روی جمجمه بر کارکردهای عصبی-شناختی در افراد مبتلا به آسیب عصبی-شناختی خفیف 26/0 بود که یک اثر بزرگ محسوب می شود.
پژوهشی
شمس الدین آق آتابای؛ مژگان سپاه منصور؛ محمد حاتمی
چکیده
هدف: هدف این پژوهش، بررسی تأثیر برنامه مدیریت استرس مبتنی بر سبک زندگی بر مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی در بیماران سکته قلبی بود.روش: این پژوهش به شیوه نیمه تجربی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه بیماران 65-40 سال مبتلا به سکته قلبی بود که در بیمارستان کسری شهر کرج در سال 1398 تحت درمان بودند. نمونه ...
بیشتر
هدف: هدف این پژوهش، بررسی تأثیر برنامه مدیریت استرس مبتنی بر سبک زندگی بر مشکلات هیجانی و رضایت از زندگی در بیماران سکته قلبی بود.روش: این پژوهش به شیوه نیمه تجربی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل اجرا شد. جامعه آماری شامل کلیه بیماران 65-40 سال مبتلا به سکته قلبی بود که در بیمارستان کسری شهر کرج در سال 1398 تحت درمان بودند. نمونه پژوهش 90 بیمار مبتلا به سکته قلبی بود که از میان بیماران شناسایی و به دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و مقیاس رضایت از زندگی استفاده گردید.نتایج: نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که گروه برنامه مدیریت استرس مبتنی بر سبک زندگی در کاهش مشکلات هیجانی و ارتقای رضایت از زندگی مؤثر بوده است (001/0>P). بحث و نتیجه گیری:برنامه مدیریت استرس به بیماران در شناسایی افکار ناکارآمد که منجر به اضطراب و افسردگی می شوند کمک کرده و با احساس کنترل خود ، مدیریت توجه ، تغییر سیستم ارزیابی و استفاده از راهکارهای شناختی ، مشکلات عاطفی کمتری را تجربه می کنند. همچنین با شناسایی و تصحیح نگرش ها و عقاید غیرمنطقی ، افراد توانستند بهتر با تأثیرات جسمی بیماری و یا عوارض روحی و روانی آن مقابله کنند و رضایت بیشتری از زندگی داشته باشند. این یافته ها پیامدهای مهمی برای آموزش و ارتقاء سلامت روان بیماران مبتلا به سکته قلبی دارد.
پژوهشی
عبدالمحمد صفاری؛ جهانشاه محمد زاده؛ وحید احمدی؛ شهرام مامی
چکیده
Objective: some recent evidences have been recently achieved on the beneficial effects of mindfulness based on stress reduction on stress reduction and perceived anxiety and thus improve mental disorders caused by stress. Because women-headed households are one of the groups in the society that need to be studied because of the progressive problems they are experiencing as one of the most affected sections of society, the present study attempted to assess the efficacy of mindfulness-based stress reduction on improvement of the decreased perceived stress and symptoms of depression among this group.Methods: ...
بیشتر
Objective: some recent evidences have been recently achieved on the beneficial effects of mindfulness based on stress reduction on stress reduction and perceived anxiety and thus improve mental disorders caused by stress. Because women-headed households are one of the groups in the society that need to be studied because of the progressive problems they are experiencing as one of the most affected sections of society, the present study attempted to assess the efficacy of mindfulness-based stress reduction on improvement of the decreased perceived stress and symptoms of depression among this group.Methods: This quasi-experimental study with pretest-posttest approach and following-up included 400 women aged 25 to 50 years female-headed households covered by Ilam City Relief Committee. The population was randomly divided into control and experimental groups and the preserved stress and depression situations were assessed using the Cohen's Perceived Stress Scale and the Beck Depression Inventory II respectively. Mindfulness-based stress reduction was implemented as an 8-week training program and all subjects were reassessed after intervention completion. Results: The baseline characteristics of study subjects in two groups were similar. The mean preserved stress and depression scores improved both significantly in the experiment group after intervention as well as within the follow-up time, however the pointed changes were not revealed in control group. Conclusion: Mindfulness-based approach to stress reduction had a positive effect on perceived stress and depression symptoms in female-headed households
پژوهشی
مجتبی عقیلی؛ سارا رمرودی
چکیده
هدف پژوهش اثر بخشی درمان اکت بر جهت گیری هدف و احساس کهتری معلولین جسمی و حرکتی است.روش تحقیق نیمه آزمایشی و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان معلول جسمی و حرکتی شهرستان کلاله به تعداد (517 نفر) بود که تعداد 30 نفر دانش آموز به صورت نمونه گیری در دسترس و پس از توضیحات در مورد هدف پژوهش و امضاء رضایت نامه در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه ...
بیشتر
هدف پژوهش اثر بخشی درمان اکت بر جهت گیری هدف و احساس کهتری معلولین جسمی و حرکتی است.روش تحقیق نیمه آزمایشی و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان معلول جسمی و حرکتی شهرستان کلاله به تعداد (517 نفر) بود که تعداد 30 نفر دانش آموز به صورت نمونه گیری در دسترس و پس از توضیحات در مورد هدف پژوهش و امضاء رضایت نامه در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه تقسیم شدند و گروه آزمایشی در جلسات آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت در 8 جلسه درمانی (هر هفته یک جلسه 60 دقیقه ای) شرکت نمودند و گروه کنترل تنها به پیش‌آزمون و پس‌آزمون پاسخ دادند. پرسشنامه های جهت گیری هدف الیوت ومک گریگور (2001) و احساس کهتری آیزنک (1976) بود. یافته ها نشان داد که آموزش مبتنی بر درمان پذیرش و تعهد بر جهت گیری هدف تبحری رویکردی و احساس کهتری دانش آموزان معلول جسمی و حرکتی تاثیر دارد. با ملاحظه میانگین ها در می یابیم جهت گیری هدف تبحری رویکردی پس از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد افزایش و احساس کهتری پس از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کاهش یافته است.
پژوهشی
مهناز اتفاقی؛ مهرداد ثابت؛ خدیجه ابوالمعالی الحسینی
چکیده
مقدمه: هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیص بارلو، هیجان مدار و ذهن آگاهی، بر تعدیل رفتار خوردن افراد بزرگسال مبتلا به چاقی بود. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به چاقی شهر تهران بود که با روش نمونه گیری دردسترس 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب ...
بیشتر
مقدمه: هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیص بارلو، هیجان مدار و ذهن آگاهی، بر تعدیل رفتار خوردن افراد بزرگسال مبتلا به چاقی بود. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به چاقی شهر تهران بود که با روش نمونه گیری دردسترس 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در چهار گروه درمان فراتشخیص بارلو، درمان هیجان مدار، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و کنترل گمارده شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رفتار خوردن داچ (DEBQ)، در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اندازه گیری و با روش تحلیل واریانس آمیخته تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد اثرات درون گروهی درخصوص خوردن هیجانی، محیطی و بازداری شده معنادار بود (0.05 > P). در ارتباط با اثرات بین گروهی، گروه آزمایش هیجان مدار در زیرمقیاس خوردن هیجانی و بازداری شده و گروه درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در زیر مقیاس خوردن محیطی دارای اثربخشی معنادار و پایدار بودند (0.05 > P). نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه می توان گفت درمان هیجان مدار از طریق تجربه و معنا بخشی هیجانی، کمک به تعدیل خوردن هیجانی و بازداری شده و درمان ذهن آگاهی از طریق تمرکز در لحظه حال و شکست الگوهای تکراری منجر به تعدیل خوردن محیطی شود.
پژوهشی
ذبیح الله کاوه فارسانی؛ مهدی امیدیان
چکیده
هدف: یکی از مهمترین متغیرهای اجتماعی که به عنوان پیش‌بینی کننده پیری سالم به طور مداوم شناحته شده است، ازدواج رضایت بخش است8. از این رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی تنهایی عاطفی و فعالیت جسمانی در ارتباط با حمایت اجتماعی و رضایت زناشویی بود.روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ...
بیشتر
هدف: یکی از مهمترین متغیرهای اجتماعی که به عنوان پیش‌بینی کننده پیری سالم به طور مداوم شناحته شده است، ازدواج رضایت بخش است8. از این رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی تنهایی عاطفی و فعالیت جسمانی در ارتباط با حمایت اجتماعی و رضایت زناشویی بود.روش: روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه سالمندان مراکز نگهداری روزانه شهرستان‌های شهرکرد و فارسان در سال 1398 بودند که از بین آنها 180 نفر از طریق نمونه‌گیری تصادفی انتخاب و به پرسشنامه‌های مقیاس ارزیابی رابطه (هندریک، 1998)، پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده (زمیت و همکاران، 1988)، مقیاس احساس تنهایی اجتماعی و عاطفی بزرگسالان (دیتوماسو و همکاران، 2004) و پرسشنامه تمرین در اوقات فراغت (گودین، 1985) پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS23 و AMOS23 و از روش تحلیل الگویابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاکی از اثر مستقیم حمایت اجتماعی، تنهایی عاطفی و فعالیت جسمانی بر رضایت-زناشویی (p < 0/001) و اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی ادارک شده از طریق تنهایی عاطفی و فعالیت جسمانی با رضایت زناشویی بود (p < 0/05).نتیجه‌گیری: از یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت که برای افزایش و یا بهبود روابط‌زناشویی سالمندان توجه به متغیرهای حمایت اجتماعی، تنهایی عاطفی و فعالیت جسمانی در برنامه‌های آموزشی و درمانی مشاوران و روانشناسان توصیه می‌گردد.
پژوهشی
مریم حاجی لو؛ حسن احدی؛ محمدرضا صیرفی؛ سعید شاه بیگی
چکیده
هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن و ناتوان کننده است. هدف از پژوهش حاضر ، بررسی اثربخشی مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری بر تاب آوری بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود.روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به MS بود که به کلینیک مغز و اعصاب دکتر شاه بیگی در ...
بیشتر
هدف: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری مزمن و ناتوان کننده است. هدف از پژوهش حاضر ، بررسی اثربخشی مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری بر تاب آوری بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود.روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به MS بود که به کلینیک مغز و اعصاب دکتر شاه بیگی در تهران مراجعه کرده بودند که از این بین، به روش نمونه گیری هدفمند 30 بیمار انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت 10 جلسه آموزش مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری قرار گرفت. داده ها با استفاده از مقیاس تاب آوری کانر دیویدسون جمع آوری شد و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته همراه با اندازهگیری مکرر تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری میتواند به طور معناداری موجب افزایش سطح تاب آوری در بیماران مبتلا به MS شود.نتیجه‌گیری: بنابراین، استفاده از مدیریت استرس مبتنی بر روش شناختی- رفتاری میتواند در ارتقاء تاب آوری بیماران مبتلا به MS موثر باشد.
پژوهشی
راضیه کمال؛ راضیه رحمانی؛ هدی نداف شرق
