پژوهشی
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
فاطمه نعمتی سوگلی‌تپه؛ مصطفی زارعان؛ سارا آزادی
چکیده
هدف: این مطالعه با هدف مقایسه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و ارزیابی استرس در زنان دارای اضافه‌وزن، چاق و سابقه جراحی باریاتریک انجام شد.روش‌ها: طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی-مقایسه‌ای بود. نمونه پژوهش شامل ۹۰ زن بود که به‌صورت هدفمند انتخاب و به‌طور مساوی در سه گروه اضافه‌وزن، چاق و دارای سابقه جراحی باریاتریک تقسیم شدند. برای ارزیابی ...
بیشتر
هدف: این مطالعه با هدف مقایسه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و ارزیابی استرس در زنان دارای اضافه‌وزن، چاق و سابقه جراحی باریاتریک انجام شد.روش‌ها: طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی-مقایسه‌ای بود. نمونه پژوهش شامل ۹۰ زن بود که به‌صورت هدفمند انتخاب و به‌طور مساوی در سه گروه اضافه‌وزن، چاق و دارای سابقه جراحی باریاتریک تقسیم شدند. برای ارزیابی مؤلفه‌های جسمانی (PCS) و روانی (MCS) کیفیت زندگی، از پرسشنامه کیفیت زندگی(SF-36) و برای سنجش استرس ادراک‌شده، از مقیاس ارزیابی استرس (SAM) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) و آزمون تعقیبی توکی در نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج MANOVA تفاوت معناداری بین گروه‌ها نشان داد. (F = 8.65, p < 0.001, η² = 0.23) آزمون توکی حاکی از آن بود که زنان دارای اضافه‌وزن در مقایسه با گروه‌های چاق و دارای سابقه جراحی باریاتریک، نمرات بالاتری در PCS و MCS و سطح پایین‌تری از ارزیابی استرس داشتند. همچنین، گروه با سابقه جراحی باریاتریک نسبت به گروه چاق، نمرات بالاتری در PCS و MCS کسب کرد، اما تفاوت معناداری در ارزیابی استرس بین این دو گروه مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: جراحی باریاتریک در مقایسه با وضعیت چاقی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را بهبود می‌بخشد، اما به سطح کیفیت زندگی مشاهده‌شده در زنان دارای اضافه‌وزن نمی‌رسد.با این‌حال، ارزیابی استرس پس از جراحی همچنان بالا باقی می‌ماند. این یافته‌ها بر اهمیت ارائه حمایت‌های روانشناختی جامع پس از جراحی و مداخلات زودهنگام برای زنان دارای اضافه‌وزن به‌منظور حفظ کیفیت زندگی و مدیریت مؤثر استرس تأکید می‌کنند.
پژوهشی
بیماریهای مزمن مانند سرطان،دیابت،ایدز، قلبی-عروقی ، ام اس و ....
منیژه محبی راد؛ امین رفیعی پور؛ مژگان سپاه منصور؛ صادق تقی‌لو
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش بالقوه ولع به غذا و پردازش هیجانی در تبیین و پیش‌بینی رابطه بین تکانشگری و اعتیاد به غذا انجام شد. روش: پژوهش حاضر بنیادی از نوع توصیفی و به روش همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به چاقی بود که در بهار و تابستان 1402 به مراکز بهداشتی درمانی و کلینیک‌های تغذیه تهران به مراجعه کردند. 148 نفر نمونه ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش بالقوه ولع به غذا و پردازش هیجانی در تبیین و پیش‌بینی رابطه بین تکانشگری و اعتیاد به غذا انجام شد. روش: پژوهش حاضر بنیادی از نوع توصیفی و به روش همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به چاقی بود که در بهار و تابستان 1402 به مراکز بهداشتی درمانی و کلینیک‌های تغذیه تهران به مراجعه کردند. 148 نفر نمونه به‌روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از محاسبه شاخص توده بدنی شرکت‌کنندگان و مقیاس تکانشگری بارت (فوساتی و همکاران، 2001)، مقیاس اعتیاد به غذای یل (گرهارد و همکاران، 2009)، پرسشنامه ولع به غذا-صفت (سپدا بنیتو و همکاران، ۲۰۰۰) و مقیاس پردازش هیجانی (باکر و همکاران،2007) جمع‌آوری و با استفاد از مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos24 تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل با داده‌های مشاهده‌شده برازش مطلوب دارد. ضریب مسیر مستقیم تکانشگری و اعتیاد به غذا مثبت و معنادار بود. رابطه غیرمستقیم بین تکانشگری و اعتیاد به غذا از طریق ولع به غذا و پردازش هیجانی نیز مثبت و معنادار بود. این یافته بیانگر آن است که هم پردازش هیجانی و هم ولع به غذا رابطه بین تکانشگری و اعتیاد به غذا را به صورت مثبت و معنادار میانجیگری می‌کند.نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد مشکلات پردازش هیجان و تکانشگری نقش معناداری در سبب‌شناسی و تداوم خوردن بیمارگون ایفا می‌کنند، و تمرکز بر تعامل این عوامل می‌تواند در پیشگیری و درمان مشکلات خوردن افراد دارای اضافه‌وزن و چاقی سودمند باشد.
پژوهشی
مداخلات روانشناختی در سلامت و بیماریها
منیرالسادات حسینی؛ هنگامه بلورساز مشهدی
چکیده
مقدمه و هدف: فشارخون بالا یکی از شایعترین بیماریهای مزمن است که اگر به درستی مدیریت نشود، علاوه بر سلامت جسمی با منجر به پیامدهای متعدد روانی-اجتماعی و کیفیت زندگی پایین میشود. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر تنظیم هیجان بر نشخوار خشم و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در مبتلایان به فشارخون نوع اولیه ...
بیشتر
مقدمه و هدف: فشارخون بالا یکی از شایعترین بیماریهای مزمن است که اگر به درستی مدیریت نشود، علاوه بر سلامت جسمی با منجر به پیامدهای متعدد روانی-اجتماعی و کیفیت زندگی پایین میشود. از اینرو، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر تنظیم هیجان بر نشخوار خشم و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در مبتلایان به فشارخون نوع اولیه انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع نیمهتجربی و به‌صورت پیش‌آزمون، پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل و پیگیری دوماهه بود. تمامی زنان مبتلا به فشارخون نوع اولیه مراجعهکننده به بیمارستان محب تهران در سال 1404 جمعیت آماری پژوهش را تشکیل دادند، که از بین آن‌ها با نمونه‌گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب و در دو گروه مساوی (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. گردآوری داده‌ها علاوه بر چک لیست اطلاعات دموگرافیک با پرسشنامه نشخوار خشم و پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت انجام شد. درمان مبتنی بر تنظیم هیجان با توجه به پروتکل Gross طی 8 جلسه(هفتهای دو جلسه و هر جلسه بهمدت 1 ساعت) برای گروه آزمایش اعمال شد. داده با آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شد.یافته‌ها: درمان مبتنی بر تنظیم هیجان بر کاهش نشخوار خشم (365/89=F و 015/0>P) و بهبود کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (943/97=F و 002/0>P) مبتلایان به فشارخون نوع اولیه اثربخش بود. میزان اندازه اثر درمان مبتنی بر تنظیم هیجان بر نشخوار خشم 36/0 و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت 47/0 درصد بود و ماندگاری تأثیر درمان تا دوماه پس از آن برقرار بود. نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن بود که درمان مبتنی بر تنظیم هیجان می‌تواند بر بهبود وضعیت رفتاری و کیفیت زندگی مبتلایان به فشارخون بالا سودمند باشد. پیشنهاد میشود در طرحریزی مداخلات توانبخشی و درمانی جهت ارتقای عملکرد روانی-رفتاری این بیماران در کنار دارودرمانی ار تمرینات مرتبط با درمان تنظیم هیجان بیشتر استفاده گردد.
پژوهشی
جنبه های روانشناختی و اجتماعی پیشگیری از بیماریها
مهدی رحمانی؛ محسن جلالی؛ الناز پوراحمدی؛ عبدالصمد نیکان
چکیده
هدف: بیماران مبتلا به منیر اغلب مشکلات روانشناختی متعددی را تجربه می‌کنند و از نتایج دارودرمانی راضی نیستند. این مطالعه با هدف ارزیابی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر اضطراب، سبک زندگی و اجتناب تجربی در بیماران مبتلا به بیماری منیر انجام شد.روش: این مطالعه از یک طرح نیمه تجربی با رویکرد پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه استفاده ...
بیشتر
هدف: بیماران مبتلا به منیر اغلب مشکلات روانشناختی متعددی را تجربه می‌کنند و از نتایج دارودرمانی راضی نیستند. این مطالعه با هدف ارزیابی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر اضطراب، سبک زندگی و اجتناب تجربی در بیماران مبتلا به بیماری منیر انجام شد.روش: این مطالعه از یک طرح نیمه تجربی با رویکرد پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه استفاده کرد. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به بیماری منیر بود که بین ژانویه تا مارس 2023 به کلینیک تخصصی گوش وابسته به بیمارستان علوم پزشکی مشهد مراجعه کرده بودند. از این جمعیت، 30 بیمار که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به طور تصادفی به یک گروه مداخله (15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) اختصاص داده شدند. داده‌ها در سه مقطع زمانی - قبل از مداخله، بعد از مداخله و 30 روز پس از مداخله - با استفاده از پرسشنامه سبک زندگی اسمیت (1988)، پرسشنامه اجتناب تجربی باند (2007) و خرده مقیاس اضطراب DASS-21 (1995) جمع‌آوری شدند. داده‌ها از طریق تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: نتایج نشان‌دهنده کاهش معنادار سطح اضطراب در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل در هر دو ارزیابی پس‌آزمون و پیگیری بود (P < 0.05). علاوه بر این، بهبود معناداری در نمرات سبک زندگی و اجتناب تجربی مشاهده شد (P < 0.05).نتیجه‌گیری: این نتایج، پتانسیل درمان شناختی رفتاری را به عنوان یک درمان کمکی در مدیریت چالش‌های روانشناختی و سبک زندگی مرتبط با بیماری منییر برجسته می‌کند.
پژوهشی
بیماریهای مزمن مانند سرطان،دیابت،ایدز، قلبی-عروقی ، ام اس و ....
مهناز مغانلو؛ پگاه امیری آرام
چکیده
هدف: سرسختی روانشناختی، اضطراب مرگ و راهبردهای مقابله ای ممکن است بین دو گروه از بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی و سرطان متفاوت باشد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی علی- مقایسه ای است. آزمودنی های این مطالعه شامل دو گروه از زنان مبتلا به سرطان سینه و بیماری های قلبی عروقی 60 بیمار (30 نفر مبتلا به بیماری قلبی عروقی و 30 نفر مبتلا به ...
بیشتر
هدف: سرسختی روانشناختی، اضطراب مرگ و راهبردهای مقابله ای ممکن است بین دو گروه از بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی و سرطان متفاوت باشد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی علی- مقایسه ای است. آزمودنی های این مطالعه شامل دو گروه از زنان مبتلا به سرطان سینه و بیماری های قلبی عروقی 60 بیمار (30 نفر مبتلا به بیماری قلبی عروقی و 30 نفر مبتلا به سرطان سینه) بودند. برای سنجش سه متغیر مطالعه از مقیاس سرسختی روانشناختی اهواز و مقیاس ترس از مرگ کولت- لستر و پرسشنامه راهبردهای مقابله لازاروس استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره تفاوت معناداری را بین سرسختی روانشناختی و اضطراب مرگ در دو گروه از بیماران نشان داد. زنان مبتلا به بیماری قلبی نسبت به زنان مبتلا به سرطان پستان، سرسختی (F=4/84، P=0.3) و اضطراب مرگ کمتری (F=4/71, P=0/3) داشتند. زنان مبتلا به سرطان سینه از راهبردهای متمرکز بر هیجان بیشتر از زنان بیماری قلبی استفاده می کردند، در حالی که زنان مبتلا به بیماری قلبی از راهبردهای مقابله متمرکز بر مشکل (F=4/42, P=0/4) استفاده می کردند.نتیجه‌گیری: یکی از عوامل تعیین‌کننده نقش متغیرهای روانشناختی مثبت در بیماریهای مزمن می‌تواند نوع بیماری باشد. زنان مبتلا به سرطان استرس و اضطراب مرگ بیشتری دارند و از راهکارهای مقابله ای ناکارآمد برای مقابله با استرس استفاده می کنند.
پژوهشی
جنبه های روانشناختی در سلامت و بیماریها
ماهفر سخاوت منش؛ مهرداد حاجی حسنی؛ محمد ربیعی
چکیده
هدف: همه‌گیری کووید-۱۹ تأثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف زندگی داشته است، با این حال، درک تأثیرات خاص آن بر اعضای هیئت علمی دانشگاه همچنان محدود باقی مانده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی پیامدهای روانشناختی، حرفه‌ای و اجتماعی این همه‌گیری بر اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد انجام شد.روش: این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسی و از طریق ...
بیشتر
هدف: همه‌گیری کووید-۱۹ تأثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف زندگی داشته است، با این حال، درک تأثیرات خاص آن بر اعضای هیئت علمی دانشگاه همچنان محدود باقی مانده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی پیامدهای روانشناختی، حرفه‌ای و اجتماعی این همه‌گیری بر اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد انجام شد.روش: این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسی و از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۱۲ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه شهرکرد که به‌صورت هدفمند انتخاب شده بودند، انجام گرفت. مصاحبه‌ها پیاده‌سازی و با استفاده از روش‌های تقلیل‌گرایانه و تفسیری مارشال و راسمن تحلیل شدند.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها نشان داد که اعضای هیئت علمی با دو دسته اصلی از چالش‌ها روبه‌رو بوده‌اند: چالش‌های حرفه‌ای و روانشناختی. در بُعد حرفه‌ای، آن‌ها با اختلال در فعالیت‌های پژوهشی، دشواری در تدریس آنلاین، فرسودگی شغلی و محدودیت در فرصت‌های رشد علمی مواجه بودند. از نظر روانشناختی نیز اضطراب، ترس از بیماری و احساس انزوا را تجربه کردند. برای مقابله با این وضعیت، راهبردهایی همچون تعاملات اجتماعی، تمرینات مذهبی، تنوع در روش‌های تدریس، ارتباط محدود حضوری، فعالیت بدنی و راهبردهای شناختی را به کار گرفتند.نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش بر لزوم حمایت روانی متناسب با فرهنگ، آموزش مهارت‌های مقابله‌ای به اعضای هیئت علمی، و ایجاد انعطاف‌پذیری در سطح نهادی برای تقویت تاب‌آوری و حفظ کیفیت آموزشی در دوران بحران تأکید دارند.
