با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن روانشناسی سلامت ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان‌شناسی سلامت، دانشگاه پیام‌نور، واحد بین‌الملل، شعبه امارات

2 استاد گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور

3 Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

10.30473/ijohp.2025.67569.1308

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارائه مدل ساختاری اثر بخشی مداخله مبتنی بر شناخت بر نیمرخ چربی و کورتیزول با اثر واسطه ای سیستم های مغزی-رفتاری،انعطاف پذیری شناختی درافراد دارای اضافه وزن با استرس بالا انجام شده است. طرح پژوهش حاضر، ‌آزمایشی از نوع گروه گواه با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری بود. جامعه اماری این پژوهش کلیه افراد مراجعه کننده به کلینیک جراحی زیبایی در سال 1401 بودند که تعداد آنها190 نفر می باشد. نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 30 نفر( 15 نفر برای گروه آزمایش و 15 نفر برای گروه کنترل )می باشد. که به شیوه نمونه گیری هدفمند و متناسب با شرایط گروه متقاضی انجام شد و به پرسشنامه پرسشنامه تصور از جسم خویشتن کش و همکاران (1987)، مقیاس سیستم‌های بازداری / فعال سازی رفتاری کارور و وایت (1994) و پرسشنامه انعطاف پذیری کانر و دیویدسون (2003) پاسخ دادند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که نتایج تحلیل کواریانس تک متغیری تفاوت معناداری را بین دو گروه آزمایش و کنترل در متغیرهای سیستم های مغزی-رفتاری(3.824=F و035/0 P =) و انعطاف پذیری شناختی(4.958=F و032/0 P =) نشان می‌دهد. میزان اثر بخشی مداخله مبتنی بر شناخت بر کرتیزول نیز 70.9/0 بوده است. بدین معنا که 79% از تغییرات حاصل شده در نمرات پس آزمون گروه آزمایش ناشی از اجرای طرح بوده است. در نتیجه می‌توان گفت که استرس منجر به افزایش اضافه وزن میگردد و موجب کاهش انعطاف پذیری و نگرش مثبت افراد در زمینه تصویر بدنی خواهد شد. لذا لازم است که آموزش‌ها و درمانهای مناسب در زمینه مدیریت استرس به افراد دارای اضافه وزن ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Beros wezikois (2021) Psychosocial Treatments for Obsessive Compulsive Disorder: Literature Review. In: Swinson RP, Anthony MM, Rachman S, Richter A, Editors. Obsessive-Compulsive Disorder: Theory, Research, And Treatment. New York: The Guilford Press; 1998: 258−76.
Borjali. M (2020) A Multilevel Investigation of the Relationship Between Role Ambiguity and Role Efficacy in Sport. Psychology of Sport and Exercise.289-302.
Brill et al. (2006) Exploring Sport and Exercise Psychology (Pp.257-274). Washington, DC: American Psychological Association.
DePascalis,a, Verrill,r & Dantono,t (2010). Acceptance and Commitment Therapy for Treatment-Resistant Posttraumatic Stress Disorder: A Case Study. Cog Behav Pract 2010;(16): 243-52.
Foruzandeh. M (2021)
 Gray.b (1982) Pre – Comptition Imagenry, Self – Efficacy and Performance in Colegiat Golfers. Journal of Sport Scinces, 20, 697 – 705.
Hall. B (2016) Emotion and Aerobic. In RN. Singer, M. Murphey, & LK Tennant (Eds), Handbook Of Research On Sport Psychology (Pp.799-814). New York: Macmilan.
Hashem.ai & Abdollahzadeh,h (2019) Male And Femal College Athletes: Use Of Anorexia Nervosa And Bulimia Nevrosa Weight Loss Methods . Research Quarterly for Exercise and Sport,59,252226.
Joen,s , Marc, J.C.,Steven, R.B., Roger, D.M., Alexander, W.M., & Claire, S.L (2021) Psycological Characteristics Of Successful And Nonsuccessful Big Ten Wrestlers. Journal of Sport Psychology,3,69-1.
Mngoma, N. F., & Ayonrinde, O. A. (2023). Mental distress and substance use among rural Black South African youth who are not in employment, education or training (NEET). International Journal of Social Psychiatry, 69(3), 532-542.‏ [DOI:10.1177/00207640221114252] [PMID] []
Mousavi. B (2016) Self-Monitoring and Locus of Control of Academic Achievement. Cambridge, UK:  Cambridge University Press.
Naserani. M (2018) Trait   Forgiveness and Traitedness in The Hexaco Model of Personality Structure. Personality and Individual Differences 45 (2018) 389–394.
O'Loughlin, C. M., Park, Y., & Ammerman, B. A. (2023). Suicide ideation, distress, and peer perceptions as predictors of substance use. Substance Use & Misuse, 58(4), 560-569. [DOI:10.1080/10826084.2023.2177964] [PMID]
Paahu. M (2019) Role Ambiguity, Role Efficacy, And Role Performance: Multidimensional and Mediational Relationships Within Interdependent Sport Teams. Group Dynamics: Theory, Research, And Practice 6, Pp. 229–242.
pender NJ,Bar-or o,wilk B,Mit chells. (2023). self-efficacy and perceived exertion of girls during exercise.Nurse Res.2023Mav-Apr;51(2):26-91.
Ready,A.(2022).The response of obese female to low impact exercise and diet counseling.journal of sport medicine and physiology .2022,31,587-95.
Sherman Nester W(2020) Exercise and adolencent weight management. Journal of Physicol Fanction.Recreation & Dance. Reston 71(5):4-6.
Sohrabzadeh. N (2020) Self-Regulation and Sport Psychology: Where The Twain Meet. The Behavior Therapist, 8, 131-135.
Strübel et al. (2020) and Moradi (2020) The Effect of Role Ambiguity On Competitive State Anxiety. Journal of Sport and Exercise Psychology 25, Pp. 77–92  
Wang .m, Lynn, M., Musser. Browne.  (2021) Role Ambigutyt Task Cohesion and Task Self-Efficacy in Hockey. Small Group Reaserch 32, Pp. 356-373.
Zev Schuman-Olivier,  ; Hannah Goodman,  ; Joseph Rosansky,  (2025)Mindfulness Training vs Recovery Support for Opioid Use, Craving, and Anxiety During Buprenorphine TreatmentA Randomized Clinical TrialJAMA Netw Open. 2025;8(1):e2454950. doi:10.1001/jamanetworkopen.2024.54950